Deniz, göl, ve ırmak sistemlerindeki sazlık, çalılık ve ormanlık alanlarda yaşayan, ince uzun bacaklı, boz renkli, sarı ya da yeşil renkli gözlere sahip KafkAsya kökenli saz kedisi, nesli tükenme tehlikesiyle karşı karşıya bulunan çeşitler arasında. Isparta’nın Eğirdir eyaletinde başlatılan inceleme ile türün popülasyon durumu, yayılışı, problemleri ve çözüm önerileri mercek altına alındı.
NESLİN TÜKENME TEHLİKESİ ÇALIŞMALARI YENİDEN BAŞLATTI
Türkiye’de Isparta Eğirdir Gölü, Ankara Nallıhan, Antalya Manavgat Çayı, Denizli Porsuk Çayı ve Adana Akyatan Gölü’nde kayıt altına alınan KafkAsya kökenli saz kedisi, nesli yok olma tehlikesi ile karşı karşıya bulunan çeşitler arasında yer alıyor.
Isparta yöresinde bu türün popülasyon durumu, yayılışı, problemleri ve çözüm önerilerine yönelik belirlemelerle alakalı 2015 senesinde başlatılan çalışma devam ediyor. İlk incelemeleri Doç. Dr. Ebubekir Gündoğdu, Dr. Emrah Tagi Ertuğrul, öğretim görevlisi İsmet Ceyhun Yıldırım, Ogün Çağlayan Türkay ve Hacı İbrahim Güzel’den meydana gelen ekiple 2005 senesinde yaptıklarını bildiren Süleyman Demirel Üniversitesi (SDÜ) Orman Fakültesi Yaban Hayatı Ekolojisi ve Yönetimi Bölümü Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Yasin Ünal, 2015 senesinde ise Doğa Koruma Milli Parklar (DKMP) 6. Bölge Müdürlüğü ve SDÜ arasında uygulanan 3 senelik protokolle çalışmalara tekrar başlandığını belirtti.
AVLANMASI YASAK
Yrd. Doç. Dr. Yasin Ünal, Isparta’nın Eğirdir- Hoyran’da yürütülen çalışma yardımıyla Türkiye’de nesli tehlike altında bulunan ve Isparta yöresinde yayılış gösteren türün problemleri ve çözüm önerilerine yönelik belirlemelerin belirleneceği kaydetti. Saz kedisinin avcılık, habitat kaybı, bataklıkların tarım alanlarına dönüştürülmesi ve kemirgenlerle mücadele neticesi avlarının azalması sorunuyla karşı karşıya kaldığını açıklayan Yrd. Doç. Dr. Ünal, sözlerini şu şekilde sürdürdü:
“Bu türün Isparta yöresinde Eğirdir Gölü, Beyşehir Gölü ve detaylı ufak göller seviyesinde yayılış gösterdiğine dair detaylı kayıtlar bulunmaktadır. Avlanması yasaktır, fakat ne bölümde, ne de Türkiye’de rastgele bir natural alanda saz kedisinin popülasyon durumu, yoğunluğu ve büyüklüğü, maruz kaldığı biyotik/abiyotik etkilerle alakalı bir çalışma yapılmıştır.”
EĞİRDİR BAŞLANGIÇ OLARAK SEÇİLDİ
Eğirdir’in Hoyran bölümünün başlangıç kısmı olarak belirlendiğini, gelişen dönemlerde Isparta yöresinin detaylı mevkilerinde çalışmalar yapılacağını sözlerine ekleyen Yrd. Doç. Dr. Ünal, şunları söyledi:
“Bu proje üstüne fotokapan çalışmaları ve gece spot ışıkla çalışmalar gerçekleştirmekteyiz ve yöre halkını saz kedisi ile alakalı bilgilendiriyoruz. Hem de Isparta ili ve seviyesinde yayılış gösteren saz kedisi popülasyonunun izlenmesi, yayılış alanlarının belirlenmesi, yoğunluklarının belirleme edilmesi ve bu aşamada DKMP 6. Bölge Müdürlüğü ile SDÜ arasında model oluşturacak etkin bir işbirliğinin sağlanması nedenlenmıştır.”
ADANA’DA 38 SAZ KEDİSİ TESPİT EDİLDİ
Saz kedisinin genelde su ve yoğun vejetasyon örtüsü barındıran, bilhassa sazlık, bataklık, göl kıyıları ile dere ve ırmak kenarı gibi sulak alanlarda yayılış gösterdiğine ilgi çeken Yrd. Doç. Dr. Ünal şu şekilde konuştu:
“Hem de çöllerde, vaha yakınlarında ya da ırmak yatakları boyunca, nemli çayırlarda, çalılık, ağaçlık ve kuru yaprak döken ormanlardan nemli ormanlardaki açık alanlarda, ağaç kovuklarında, köprü altlarında hayat sürdürdükleri belirtilmektedir. Türkiye’deki sayıları ile alakalı bilgi veremiyoruz, zira bu türle alakalı Türkiye’de fazla az sayıda çalışma yapıldığı görülmektedir. Örneğin bir numune verilirse, Dünya Doğayı Koruma Vakfı (World Wide Fund for Nature) WWF- Türkiye, 2010 senesinde Adana Çevre ve Orman Müdürlüğü’nün onayı ile bölümde saz kedisi popülasyonunun saptanması ve korunması çalışmalarında, Adana- Akyatan’da 38 saz kedisi belirleme edilmiştir.”
ÜLKEYE KAFKASYA’DAN GELDİ
Saz kedisinin dünyadaki dağılımının geniş bulunduğunu kaydeden Yrd. Doç. Dr. Ünal, “Bu türün KafkAsya kökenli bulunduğu ve ülkemize KafkAsya yönünden geldiği düşünülmektedir” dedi.
‘TARIM ARAZİLERİNDE ZİRAİ İLAÇLARIN KULLANILMASI, SAYILARINI AZALTTI’
Saz kedisinin neslinin tehlike altında olmasının nedenlerini ziraat bölümünde sarfedilen ilaçlar, bataklıkların tarım alanlarına dönüştürülmesinden kaynaklanan habitat kayıpları, habitat bölünmeleri ve kemirgenlerle mücadele neticesi avlarının azalması olarak sıralayan Yrd. Doç. Dr. Ünal şunları kaydetti:
“Avlanılması yasak, fakat seyrek avcılar yönünden hata neticesi avlanmaktadır. Tarım arazilerinde zirai ilaçların kullanılması neticesi kemirgenlerin azalmasına, suların zehirlenmesine ve zehirlenen kemirgenlerle beslenmesi saz kedilerinin azalmasına neden olmaktadır. Yine ticari nedenle sazlıkların kullanılması bu alanları kullanan saz kedilerinin barınma ve gıda yönünden sorun yaşamasına neden olmaktadır.”
Çeyrek Altın Ne Kadar? Murat Dilsiz |
|
En Özel Burç Yorumları |
|
| Elektrikli Otomobil Ürettiler Mert Akça |